GNU/Linux konfigurazioa

Urteak daramatzat GNU/Linux erabiltzen. Ubunturekin hasi nintzen 16-17 bat urte nituela, frogak egiten. Gero pixka bat alde batera utzi eta urte batzuetara, unibertsitatean nengoela Fedora-ra pasatu nintzen. Eramangarri ha gehiegi berotzen zen, nahiz eta ekinean garbitu. Bateria ere ez zebilen ongi: ordubete irauten zuen, asko jota. Konpontzeak ez zuela merezi pentsatuta eta, batez ere, handiegia eta pisutsuegia zela eta 13 hatzbeteko (beste) ASUS erosi nuen. Linux Mint instalatu nion. Hirurak euskaraz erabilgai Librezaleri esker.

Azken horrekin 6 urte eman eta gero, 2019 hasieran Debian jarri nion: laneko ordenagailuak eta zerbitzariek bezala. Martxoan ThinkPad bat erosi nuen azkenean: L seriekoa, X-ekoak garestixeagoak dira eta. Aptitude eta systemd-rekin nekatuta Honi, Artix Linux jarri nion. Arch Linux bezalakoa da, baina systemd ordez openrc-init edo runit erabili daitezke. Nik lehena aukeratu nuen, gehienbat systemd-rekin aspertuta nengoelako. Haatik, milaka arrazoi daude aldatzeko.

13′′-ko eramangarriak ez zituen ezaugarri oso onak: 4 GB RAM, prozesadoreak 1,7 GHz-eko maiztasuna… Mahaigain inguruneak, garapen inguruneak, besteak beste, RAM asko zanpatzen zuten eta errendimendua oso txarra zen. Arazo hau ebatzi nahian, tiling window manager deiturikoekin topatu nintzen, eta ekosistema horretan dzanga egin nuen.

Zerrendatuko ditudan aplikazio ia guztiek kontsola edo testu-interfazean datzate.

§Orokorra

§Mahaigain ingurunea

bspwm edo Binary Space Partition Manager tiling window manager bat da. Hau da, leihoek mosaiko bezalako bat sortzen dute gehitzen joan ahala. Izenak dioen bezala, modu binario batean banatzen dira, baina hori erraz alda daiteke.

§Lasterbide kudeaketa

Beheko software askori laguntzen dion lasterbide daemon-a sxhkd edo Simple X Hotkey Daemon da. Testu fitxategi batean lasterbideak eta komandoak ezarririk, hemen aipatutako software ia guztiak exekutatu daitezke.

§Konposaketa

Mahaigaineko edukiak marrazteko edo konposatzeko picom (duela gutxi arte compton-en fork bat zena) erabiltzen dut. Gardentasuna eta bestelako efektu bereziak kudeatzen ditu.

§Informazio barra

polybar-ek informazio barra simple bat erakusteko aukera ematen du, plugin nahiko ditu eta norberaren script-ak ere erabil daitezke beste edozer gehitzeko.

rofi-k modu ezberdinak eskaintzen ditu: alde batetik /usr/bin-eko fitxategi bitarrak exekutatu, .desktop sarrerak dituzten programak exekutatu, beste makina batzuetara SSH egin edota leihoak aldatu. Duen abaintaila on bat bere diseinua alda daitekeela da, nahiz eta itxurak dakartzan.

§Terminala

st-k Suckless Terminal edo Simple Terminal du izena. urxvt-rekin urte asko igaro ondoren zerbait berria probatu nahi nuen. Arazoa konfigurazioa .h fitxategi batean egiten dela eta eskuz konpilatu behar da aldaketak ikusteko. Pluginak partxe bezala txertatu behar dira, askori burukominak eraginez.

§Kontsola

fish edo Friendly Interactive Shell. Guztiok bezala, bash-ekin hasi nintzen, gero zsh-ra (oh-my-zsh pluginarekin) eta azkenean, plugin gutxi erabiltzen nituela eta probatzea erabaki nuen. Gustura nago. Konfigurazioa eta scripting-ak buruhausteak sortzen ditu, baina azken honetarako bash erabiltzen jarraitzen dut.

§Web nabigatzailea

qutebrowser Qt eta Python-ekin garatutako nabigatzaile polita (cute browser ahoskatua) da. vim bezalako kontrolak ditu. Saguarekin ere erabil daiteke baina ohitu ondoren beste mundu bat da. Desabantaila nagusia plugin falta da, baina ez zait asko axola: badu iragarkiak blokeatzeko sistema.

§Dokumentuak

§Fitxategi arakatzailea

ranger. Textu-interfazea erabiltzen du eta bi edo hiru mailako ikuspuntua eman dezake. qutebrowser-ek bezala vim tankerako kontrolak ditu. Testu fitxategi gehienak terminalean erakusten dira, irudientzat euskarria eduki dezan w3m edo ueberzug bezalako tresnak behar dira.

§Testu editorea

vim. Ez naiz asko luzatuko hemen. emacs ere erabili dut iraganean baina oso gustora nago nire erabakiarekin. Pluginen laguntzaz (airline, CtrlP, besteak beste) askoz errezagoa da guztia.

§PDF-ak

qutebrowser eta ranger-ek bezala, vim-en oinarritutako kontroldun zathura PDF ikustaile sinple bat erabiltzen dut. Ezin dira dokumentuak editatu, tamalez.

§Aisia

§Ikus-entzunezkoak

Bideoak ikusteko mpv erabiltzen dut. mplayer-en oinarritua, funtzionalitate hobeak ditu.

Musika entzuteko, ordea, konbinazio bat: mopidy zerbitzari lez Spofity ere entzun ahal izateko eta ncmpcpp bezero lanetan. Musika lokala entzuteko cmus ere ederto batean dabil, gurago duenarentzat.

§Txatak

2019an IRC eta XMPP-n, bai.

IRC alorrean, irsii probatu ostean, enpaguarekin gelditu eta weechat instalatu nuen. Ez naiz damutzen, egia badiotzuet. Konfigurazioa pixkat zaila da, hori bai.

Matrix-erako, ordea, gomuks instalatu berri dut eta ederto dabil.

XMPP-ri dagokionez, prosody-rekin nire zerbitzaria muntatu nuen duela gutxi. Oraingo astean lortu dut profanity OMEMO euskarriarekin konpilatzea. Arinago ere erabili nuen eta oso pozik. irsii-n oinarrituta izatea da laket ez dudana.

§RSS jarioak

newsboat ez dut asko erabili batzuetan alferra eta petral samarra naizelako. Beste batean esan bezala, nire zerbitzarian Tiny Tiny RSS instantzia bat ostatatzen dut, eta nabigatzailean irakurri ordez nahiago —berriz— kontsolan irakurri.

Lasai, XML edo OPML fitxategiak ere erabil daitezke.

§Podcast-ak

Hainbeste urtetan zehar mugikorrean eta ordenagailuan Pocket Casts eta iVoox bezalako zerbitzuak etabili ostean, castero erabiltzera pasatu naiz. ncmpcpp antzeko interfazea du, zorionez.

Zailena? RSS-ak inportatzea: zerbitzuek eurek ere ez dute laguntzen.

§Irratia

Azkenaldian han-hemengo irratia entzuteko joera hartu dut: Deutschlandradio, SWR, EITB, RTVE, SonaFM

Horretarako, curseradio-improved darabilt (aitzindaria, curseradio, garapen-ezeko linboan baitago). Atzealdean goian aipatutako mpv-z baliatuz irrati-zerrenda erraldoi batetik aukeratzen uzten du.

§Liburuak

Egiari zor, liburu gutxi irakutzen ditut ordenagailuan, eta ez naiz ohitu e-reader bat erabiltzera, baina lantzean behin ePUB-ak irakurri nahi ditudanean epr erabiltzen dut.